Türkiye ve KKTC’yi, dünyada ilk
kez kullanılacak bir teknikle, denizin 250 metre altında askıda kurulacak 80
kilometre uzunluğundaki su boru hattı ile birbirine bağlayacak olan KKTC Su
Temin Projesi için Mersin Taşucu’nda kurulan dev tesiste boru üretiminde sona
yaklaşıldı.
Boru İmalatının Yüzde 74’ü
Tamamlandı
Orman ve Su İşleri Bakanlığı
tarafından gerçekleştirilen ve “Asrın Rüyası” olarak nitelendirilen KKTC
Su Temin Projesi’nde deniz geçişi için kullanılacak boruların imalatının yüzde
74’ü tamamlandı. Yüksek Yoğunluklu Polietilen boruların imalatı için kurulan
tesiste imal edilen bir borunun çapı 1.6 metre, yekpare uzunluğu 500 metre,
ağırlığı basınç sınıfına göre 148 ton ile 183 ton arasında değişiyor. Proje,
boru üretim tesis ve teknolojisi ile de örnek teşkil ediyor.
KKTC Su Temin Projesi, deniz
dibindeki basınç düzeyinin borularla su aktarımı imkansız kılması sebebiyle,
özel bir teknikle inşa edilecek. 80 bin 151 metre uzunluğundaki boru hattı,
deniz dibinden değil, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte kurulacak askılarla
KKTC’ye su taşıyacak.
Anamur-Dragon Çayı üzerinde
inşası devam eden Alaköprü Barajı’ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su,
deniz altındaki boru hattı ile KKTC’de Girne yakınlarındaki inşa edilen
Geçitköy Barajı’na aktarılacak.
Deprem ve Fırtınaya Karşı Tedbir
Deniz altından su geçiş hattı
güzergahı; boru başlangıç ve bitiş koordinatlarını korumak, deniz tabanındaki
elverişsiz kısımlardan, dik eğimlerden ve heyelan bölgelerinden kaçınmak için
mümkün olduğunca düz bir hat izlemek gibi önemli kıstaslar dikkate alınarak
seçildi.
Jeolojik araştırmalarla bölgedeki
sismik aktivite incelendi ve deprem katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve
dalga rejimini belirleyebilmek için oşinografik araştırmalar yapılarak 12 aylık
veri toplandı. Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında deniz etkileri
sebebiyle bozulmaya uğrayıp uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11 adet
boru ile deney yapılarak 6 aylık aralıklarla iki yıl boyunca ölçüm
gerçekleştirildi.
0,15 m/s ile 0,5 m/s arasında
değişen sabit akıntı hızları ve 90-75-30 derece akıntı geliş açıları durumunda
sistemin tepkisi değerlendirildi. Son 30 yılın önemli fırtına kayıtları
toplanarak bilgisayar üzerinde dalga modeli oluşturuldu. Oşinografik araştırmalar
ile toplanan veriler kullanılarak model kalibre edildi.
Proje Sünme Ömrü 1000 Yıl
Yapılan deneyler neticesinde
deniz altından KKTC’ye su taşıyacak sistemin yorulma ömrünün 125, sünme ömrünün
ise 1000 yıldan fazla olduğu hesaplandı.
Çalışmada ayrıca deniz altına
yerleştirilecek borulara vericiler takılacak. Bu vericiler ve sensörler
sayesinde muhtemel hasarlar önceden tespit edilip müdahaleler zamanında
yapılacak. Borularda sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensörleri sürekli işler
durumda tutulacak.
KKTC’nin 50
Yıllık Su İhtiyacını Karşılayacak
KKTC’ye aktarılacak
yıllık 75 milyon m3 suyun yarısı içme-kullanma, diğer yarısı da sulama suyu
olarak değerlendirilecek. Projenin gerçekleşmesi ile, halen yeraltı ve yüzey su
kaynaklarının mahdut olması sebebiyle su sıkıntısı çekilen KKTC’de, 50 yıllık
içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanacak. Ayrıca 4 bin 824 hektarlık zirai
alanda sulama yapılacak.
Eroğlu, “Kıbrıs’a asrın projesi yapılacak” denilse kimsenin inanmayacağına dikkati çekerek “Şu anda dünya, ’80 kilometrelik denizi bunlar nasıl geçecek?’ diye bekliyor. İlk defa askıda geçiyoruz. Deniz yüzeyinden 250 metre aşağıda, denizin içine boruları asarak geçeceğiz. Bu kardeşinizin fikridir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) göbeğimizden Anavatan’a bağlayacağız” diye konuştu.
0 Yorumlar
Yorumunuz İçin Teşekkürler..